Tiêu chuẩn cơ bản của một người dẫn chương trình là?
Giọng nói tròn vành rõ chữ
Ngoại hình ưa nhìn
Phản ứng linh hoạt
Kiến thức
Đúng nhưng không phải không có ngoại lệ.
Lấy mẫu nhỏ MC chương trình gameshow Việt Nam: TG giọng không chuẩn, ngoại hình không. Một cô MC người Việt -Hàn giọng lơ lớ. Cho đến thế giới như: diễn giả người Úc Nick Vujicic với một thân hình “không hoàn hảo”, Tony Robbins cũng là một người khuyết tật.
Tất cả có vẻ không giống tiêu chuẩn khuôn mẫu đã đặt ra? Nhưng họ vẫn có “show”, vẫn có khán giả thương yêu và thậm chí, những điểm không chuẩn đó trở thành “thương hiệu” mỗi khi mọi người nhắc đến. Như Zig Ziglar đã nói: “Cố gắng nhìn vào điểm yếu và chuyển đổi nó thành sức mạnh của mình. Đó là sự thành công”.
Có rất nhiều khoá học, đào tạo kỹ năng MC, thuyết trình ngoài kia, nhưng tại sao tồn tại hàng trăm ngàn phong cách dẫn chương trình khác nhau? Theo mình, sự khác biệt đó là cái duyên, “thần thái” của mỗi người, nó từ bên trong toát ra bên ngoài không gượng gạo, giả trân. Nó được cấu thành từ tư duy và thế giới quan.
Và đối chiếu qua viết, thần thái của người nói chính là giọng điệu của người viết. Mỗi cây viết là một tông giọng khác nhau không ai giống ai. Thêm nữa, nhịp điệu khi nói cũng chính là nhịp điệu trong trang viết. Một người nói và một người viết có liên quan nhau không? Có chứ, rất nhiều nữa là. Để nói tốt, bạn cần có tư duy logic để sắp xếp kịch bản liền mạch. Điều này chẳng phải là một trong những tư duy, kỹ thuật biên tập của người cầm bút hay sao?
Để nói tốt, trước tiên nên viết tốt. Điểm này hoàn toàn dễ hiểu khi những diễn giả nổi tiếng trên thế giới đa phần đều là những tác giả sách nổi tiếng trước đó.
Brian Tracy trước khi trở thành nhà diễn thuyết hàng đầu về lĩnh vực bán hàng trên thế giới, ông đã là tác giả của rất nhiều cuốn sách về tư duy, bán hàng hiệu quả.
Jordan Belfort – diễn giả người Mỹ nổi tiếng trong lĩnh vực kinh doanh kinh tế. Ông chính là tác giả nổi tiếng của cuốn sách “Sói già phố Wall”.
Jack Canfield – một trong những diễn giả hàng đầu của thế giới trong lĩnh vực kinh doanh và các nguyên tắc để thành công. Ông là tác giả, đồng tác giả của hơn 200 đầu sách nổi tiếng và đang đứng đầu Kỷ lục Guinness Thế giới về xuất bản sách. (Dữ liệu tham khảo nguồn Toplist).
Những diễn giả này thu hút người khác không chỉ ở thần thái mà còn ở nội dung câu chuyện bản thân. Những câu chuyện độc quyền từ cuộc đời họ và chỉ họ mới có thể kể một cách chân thực nhất.
Kỹ thuật sử dụng ngôn ngữ cơ thể, kỹ thuật điều chỉnh, giữ giọng, người nói có thể học. Nhưng phần lời kịch bản sáng tạo dẫn dắt như thế nào thì phải do chính bản thân người nói đúc ra rồi, không ai sản xuất cho bạn những lời thoại mẫu được đâu.
Kỹ thuật cơ bản của một bài viết cơ bản đến nâng cao cũng thế: cấu trúc bài, mở bài, kết bài, các biện pháp dùng từ tượng thanh, tượng hình, phương pháp nhân hoá, ẩn dụ…bạn có thể học. Nhưng nội dung bài viết thì không có “văn mẫu” từng câu từng chữ vì nó được viết nên trên chính vốn sống, trải nghiệm, kiến thức tích luỹ của mỗi người.
Một điều tương đồng giữa viết và nói mà mình rất tâm đắc nữa là dù ở vai trò người nói hay người viết, cốt lõi để bạn phát triển chính là niềm đam mê học hỏi không ngừng.
Bạn có năng khiếu thiên bẩm về thuyết trình như giọng nói, thần thái… nhưng bạn không rèn luyện mỗi ngày, không bỏ hàng giờ đứng trước gương để nói đi nói lại một đoạn kịch bản nào đó, chắc chắn bạn sẽ thụt lùi, những cái gọi là tài năng trời phú này rồi cũng sẽ lụi dần.
Bạn có năng khiếu về viết như ngôn từ phong phú, óc sáng tạo nhưng bạn không viết tường xuyên, chỉ viết theo cảm hứng thì thời gian sẽ khiến những kỹ năng bạn sở hữu vốn thành không.
Colin Powell (Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ) đã nói: “Không có bí mật để thành công. Đó là kết quả của sự chuẩn bị, làm việc chăm chỉ và học hỏi từ thất bại”.
Đến cả một đại văn hào như Ernest Hemingway cũng phải viết lại 47 lần cho đoạn kết trong kiệt tác Gĩa từ vũ khí, thì chúng ta nên làm gì với việc viết của mình, có lẽ mỗi người đã có câu trả lời rồi, điều bây giờ là thúc bản thân về phía trước bằng cách không ngừng bước đi (cùng nhau) nhé.